"Vektör" / 2.Sayfa

Modifiye Edilmiş Çoklu Platform Yöntemi Tarafından Uyarılan Rem Uykusu Yoksunluğunun Hafıza Üzerindeki Olumsuz Etkileri: Bir Sistemik İnceleme Ve Meta-Analiz

Makale, kemirgenlerde modifiye edilmiş çoklu platform yöntemi (MMPM) tarafından uyarılan REM uykusu yoksunluğunun hafıza üzerindeki etkilerini araştırmaktadır. Daha önceki kanıtlar, REM uykusu yoksunluğunun öğrenme ve hafıza üzerinde olumsuz etkilere sahip olabileceğini öne sürmüş ve bu çalışma bu etkileri doğrulamayı amaçlamıştır. 60 ilgili çalışmanın meta-analizi, MMPM’nin gerçekten de hafıza üzerinde zararlı etkilere sahip olduğunu ortaya koymuştur. Deney gruplarında PTQ, NPC ve LED gibi çeşitli hafıza ile ilgili ölçümler, kontrollere kıyasla daha düşük değerler göstermiş ve öngörülen negatif etkiyi doğrulamıştır.

 

Çalışmada bazı yayın önyargısı ve çalışmalar arasında orta derecede heterojenlik bulunduğuna dair bazı kanıtlar olsa da, sonuçlar genellikle sağlamdı ve MMPM’nin hafıza üzerindeki negatif etkileri tutarlıydı. Çalışma ayrıca bu etkileri etkileyebilecek potansiyel faktörleri de inceledi, bunlar arasında cinsiyet ve tür farkları, öğrenme ve uyku yoksunluğu sırası, uyku yoksunluğu süresi ve öğrenme ile test zamanlaması yer alıyordu. Bu faktörlere bağlı olarak hafıza eksikliklerinde varyasyonlar olsa da, erkek ve dişi hayvanlar arasında veya fareler ile sıçanlar arasında önemli farkları gösteren belirgin kanıt bulunmuyordu.

 

Sonuç olarak, bu meta-analiz, MMPM tarafından uyarılan REM uykusu yoksunluğunun kemirgenlerde hafızayı olumsuz etkilediğine dair güçlü kanıtlar sağlamıştır. Hafıza testlerinin seçimi, test süresi ve öğrenme ile test zamanlaması gözlenen etkileri etkilediği bulunmuştur. Bu bulgular, uykusuzluğun bilişsel performans üzerindeki etkisini anlama konusuna katkıda bulunmakta ve MMPM protokolü ve hafıza değerlendirmesi içeren gelecekteki araştırmalarda çeşitli faktörleri düşünmenin önemini vurgulamaktadır.

 

Hazırlayan: Oğuzalp Atalay

(Diao H, Li Y, Sun W, Zhang J, Wang M, Chen Y, Zhou F, Li X. REM sleep deprivation induced by the modified multi-platform method has detrimental effects on memory: A systematic review and meta-analysis. Behav Brain Res. 2023 Oct 2;454:114652. doi: 10.1016/j.bbr.2023.114652. Epub 2023 Aug 29. PMID: 37652237.)

Yoga, Th17 / Treg Hücre Homeostazını Korur Ve Romatoid Artritte T Hücresi Yaşlanma Oranını Azaltır: Randomize Kontrollü Bir Çalışma

Bu çalışma, aktif romatoid artrit (RA) hastalarının standart RA ilaçları da kullandığı bir ortamda, 8 hafta boyunca yoga yapmanın nasıl etkilediğine odaklandı. Aktif RA tanısı konmuş 64 katılımcı üzerinde yapılan bu çalışma, katılımcıları yoga yapma grubu ve yoga yapmayan grup olmak üzere iki gruba ayırdı. Sonuçlar, yoga uygulamasının hastalık şiddeti puanlarında önemli iyileşmelere yol açtığını gösterdi. Ayrıca, yoga grubunda belirli bağışıklık hücre gruplarında, enflamasyon belirteçlerinde ve RA ile ilişkili genetik faktörlerde olumlu değişiklikler gözlendi. Bu, yoganın RA hastaları için faydalı bir ek tedavi olabileceğini gösteriyor.

Hazırlayan: Şevval Kurnaz

(Gautam S, Kumar R, Kumar U, Kumar S, Luthra K, Dada R. Yoga maintains Th17/Treg cell homeostasis and reduces the rate of T cell aging in rheumatoid arthritis: a randomized controlled trial. Sci Rep. 2023 Sep 11;13(1):14924. doi: 10.1038/s41598-023-42231-w. PMID: 37696876; PMCID: PMC10495372.)

Tıp Öğrencilerinde Akıllı Telefon Bağımlılığı ile Uyku Arasındaki İlişki: Sistematik Bir İnceleme Ve Meta-Analiz

Bu çalışma, tıp öğrencileri arasında akıllı telefon bağımlılığı ile kötü uyku kalitesi arasındaki ilişkiyi incelemekte. Meta-analiz, 9466 tıp öğrencisini kapsayan 16 çalışmayı değerlendirerek, akıllı telefon bağımlılığı ile kötü uyku kalitesi arasında %0.30’luk bir korelasyon belirledi. Akıllı telefon bağımlılığının %39 olduğu ve günde ortalama 4.90 saat kullanıldığı tespit edildi. Ayrıca, yetersiz uyku yaygınlığının %57 ve ortalama uyku süresinin 5.62 saat olduğu görüldü. Tıp öğrencileri, genellikle telefonlarını metin mesajlaşma, foto paylaşma ve sosyal ağlar için kullanıyor. Çalışma, bu popülasyonda akıllı telefon bağımlılığı ile uyku sorunları arasında önemli bir ilişki olduğunu vurgulayarak daha fazla araştırma ve farkındalık çağrısında bulunuyor.

Hazırlayan: Ceren Sert

(Leow MQH, Chiang J, Chua TJX, Wang S, Tan NC. The relationship between smartphone addiction and sleep among medical students: A systematic review and meta-analysis. PLoS One. 2023 Sep 15;18(9):e0290724. doi: 10.1371/journal.pone.0290724. PMID: 37713408; PMCID: PMC10503710.)

Yüzdeki Atrofik Akne Izlerinin Tedavisinde Hyaluronik Asit Pansumanı ile Kombine Fraksiyonel CO2 Lazer Tedavisinin Etkinliği : Randomize Kontrollü Çalışmaların Sistematik Bir İncelemesi Ve Meta-Analizi

Bu çalışma, yüzdeki atrofik akne izlerini tedavi etmek için fraksiyonel karbon dioksit (CO2) lazerin hyalüronik asit (HA) pansuman ile birleştirilmesinin etkinliğini ve güvenliğini sistemli bir şekilde belirlemeyi amaçladı. 623 hastayı içeren altı çalışma analiz edildi. Kombine tedavi, yalnızca fraksiyonel CO2 lazerle karşılaştırıldığında önemli iyileştirmeler gösterdi: akne iz derecelendirme ölçeği puanlarının azalması, kabuk oluşum ve çıkarılma sürelerinin kısalması, hasta memnuniyetinin artması ve özellikle hiperpigmentasyon gibi advers olayların azalması. Bulgular, kanıt kalitesini düşük ila orta olarak sınıflandırdı ve birleşik tedavi umut verici görünse de, daha fazla yüksek kaliteli deneme için daha fazla doğrulama gerektiğini öne sürdü.

Hazırlayan: Ceren Sert

(Zhang J, Xu F, Lin H, Ma Y, Hu Y, Meng Q, Lin P, Zhang Y. Efficacy of fractional CO2 laser therapy combined with hyaluronic acid dressing for treating facial atrophic acne scars: a systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Lasers Med Sci. 2023 Sep 19;38(1):214. doi: 10.1007/s10103-023-03879-y. PMID: 37723352.)

Kombine Sitotoksik Ve İmmün Uyarıcı Gen Terapisi, Primer Erişkin Yüksek Dereceli Glioma İçin Birinci Evre, İlk İnsan Denemesi

Bu faz 1, insanda ilk kez denen bir çalışma, yüksek dereceli glioma hastalarında Ad-hCMV-TK ve Ad-hCMV-Flt3L adlı iki adenoviral vektörün bir araya getirilmesinin güvenliği ve etkinliğini değerlendirmeyi amaçladı. Bu beyin tümörü türü, kötü bir prognoza sahip olup tedaviye iyi yanıt vermez. Bu vektörler, tipik olarak beyinde bulunmayan işlevsel bağışıklık hücrelerini uyarabilmek için kullanıldı.

 

Çalışma, yeni tanı konulan yüksek dereceli glioma hastalarını içeren tedaviye başlamamış yetişkinleri kapsadı. Hastalar tümörün çıkarılması için cerrahi geçirdiler ve ardından adenoviral vektörlerin tümör yatağına enjeksiyonları yapıldı. Çalışma altı artan dozda viral parçacıklar içeriyordu.

 

Sonuçlar, tedavinin iyi tolere edildiğini ve doza bağlı toksisiteye rastlanmadığını gösterdi. Maksimum tolere edilebilir doza ulaşılmadı. Tüm tedavi gruplarında en yaygın ciddi derecede advers olaylar yara enfeksiyonu ve tromboembolik olaylardı. Bir hastada tedaviye bağlı olmayan bir ölümle sonuçlanan ciddi bir advers olay yaşanmasına rağmen, bunun tedavi ile ilişkilendirilmediği belirlendi. Hastaların median genel sağkalım süresi 21.3 aydı.

 

Sonuç olarak, bu adenoviral vektörlerin kombinasyonu, yüksek dereceli glioma hastalarında güvenlik ve uygulanabilirlik gösterdi. Bu zorlu beyin kanseri türünün tedavisinde etkinliğini keşfetmek için faz 1b/2 klinik çalışmasında daha fazla araştırma yapılması gerekmektedir.

Hazırlayan: Oğuzalp Atalay

(Umemura Y, Orringer D, Junck L, Varela ML, West MEJ, Faisal SM, Comba A, Heth J, Sagher O, Leung D, Mammoser A, Hervey-Jumper S, Zamler D, Yadav VN, Dunn P, Al-Holou W, Hollon T, Kim MM, Wahl DR, Camelo-Piragua S, Lieberman AP, Venneti S, McKeever P, Lawrence T, Kurokawa R, Sagher K, Altshuler D, Zhao L, Muraszko K, Castro MG, Lowenstein PR. Combined cytotoxic and immune-stimulatory gene therapy for primary adult high-grade glioma: a phase 1, first-in-human trial. Lancet Oncol. 2023 Sep;24(9):1042-1052. doi: 10.1016/S1470-2045(23)00347-9. PMID: 37657463.)

Akdeniz Diyetine Bağlılık ve Mide Kanseri Riski: Sistematik Bir İnceleme ve Meta-Analiz

Bu meta-analiz, Akdeniz diyetine uyumunun ve mide kanseri (MK) insidansı arasındaki ilişkiyi inceledi. Çalışma on bir ilgili çalışmayı analiz etti ve Akdeniz diyetine uymak, MK riskinin azalmasıyla ilişkilendirildi. Özellikle, Akdeniz diyetine yüksek uyumunun erkeklerde MK riski ile ilişkilendirildiği, ancak kadınlarda bu ilişkinin bulunmadığı gözlemlendi. Ayrıca, Akdeniz diyetine uymak, hem mide kardia adenokarsinomu (MKAd) hem de mide non-kardia adenokarsinomu (MNKAd) riskini azaltabilir. Bu bulgular, Akdeniz diyetini takip etmenin, MK ve alt türlerinin riskini azaltmada faydalı olabileceğini göstermektedir.

Hazırlayan: Şevval Kurnaz

(Bai X, Li X, Ding S, Dai D. Adherence to the Mediterranean Diet and Risk of Gastric Cancer: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients. 2023 Sep 1;15(17):3826. doi: 10.3390/nu15173826. PMID: 37686858; PMCID: PMC10489619.)

Septik Akut Böbrek Hasarında Probiyotikler, Çift Kör, Randomize Kontrol Çalışması

Bu klinik çalışmada, araştırmacılar sepsis kaynaklı akut böbrek hasarı (ABH) üzerinde probiyotiklerin etkisini incelediler. Çalışma, probiyotik veya plasebo alacak şekilde rastgele seçilen 92 hastayı içeriyordu ve 7 gün boyunca süren bir süreci değerlendirmeyi amaçlıyordu. Hedef, böbrek fonksiyonu iyileşmesi (KFR), mortalite, böbrek replasman tedavisi (BRT), üre düzeyleri, idrar hacmi, serum elektrolitleri ve 7. günde oluşan olumsuz olayları değerlendirmekti.

Sonuçlar, plasebo ile karşılaştırıldığında, probiyotiklerin KFR’yi artırmadığını veya 6 ayda mortalite üzerinde belirgin bir fayda sağlamadığını gösterdi. Probiyotiklerle üre düzeylerinde anlamlı bir azalma görülmesine rağmen, idrar hacminde, BRT ihtiyacında, elektrolit anormalliklerinde veya gruplar arasında olumsuz olaylarda belirgin farklılıklar gözlenmedi. Sonuç olarak, probiyotikler KFR olasılığını artırmadı ve belirgin klinik iyileşme göstermedi, ancak kullanımları güvenli bulundu.

 

Hazırlayan: Ceren Sert

(Chávez-Íñiguez JS, Ibarra-Estrada M, Gallardo-González AM, Cisneros-Hernández A, Granado RC, Chávez-Alonso G, Hernández-Barajas EM, Romero-Muñoz AC, Ramos-Avellaneda F, Prieto-Magallanes ML, Plascencia-Cruz M, Tanaka-Gutiérrez JA, Pérez-Hernández C, Navarro-Blackaller G, Medina-González R, Alcantar-Vallin L, Renoirte-López K, García-García G. Probiotics in septic acute kidney injury, a double blind, randomized control trial. Ren Fail. 2023;45(2):2260003. doi: 10.1080/0886022X.2023.2260003. Epub 2023 Sep 19. PMID: 37724527; PMCID: PMC10512773.)

Vücut Yağ Yüzdesinin Tahmini: Yeni Antropometrik Denklemlerin Geliştirilmesi Ve Doğrulanması

Bu çalışma, Cezayirli yetişkinlerde vücut yağ yüzdesini basit ve doğru bir şekilde tahmin etmek için bir yol bulmayı amaçladı. Var olan bazı yöntemleri test ettiler, ancak bunların tam olarak doğru olmadığını buldular. Bu yüzden boy, kilo ve bel çevresi gibi kolay ölçülebilen şeyleri kullanarak yeni yöntemler geliştirdiler. Bu yeni yöntemler, özellikle vücut kitle indeksi, bel-kalça oranı ve göğüs ölçüsünü kullanan bir yöntem, vücut yağ yüzdesini erkeklerde neredeyse %97 ve kadınlarda %95’in üzerinde doğru tahmin edebildi. Bu, bu yeni yöntemlerin yetişkinlerde vücut yağ yüzdesini tahmin etmek için kullanışlı ve basit bir yol olabileceği anlamına gelir.

Hazırlayan: Şevval Kurnaz

(Bennouar S, Bachir Cherif A, Hani HM, Kerrouche A, Abdi S. Prediction of body fat percentage: Development and validation of new anthropometric equations. Clin Nutr ESPEN. 2023 Oct;57:510-518. doi: 10.1016/j.clnesp.2023.08.002. Epub 2023 Aug 3. PMID: 37739700.)

Risk Faktörleri Ve 1997'den 2022'ye Kadar Dünya Çapında 26 Yıllık Endoskopik Eroziv Özofajit Prevalansı: Bir Meta-Analiz

Bu çalışma, mide asidinin geri kaçışıyla ilgili olan ve daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen erozif özofajit (EE) adlı bir durumu inceledi. Amaç, EE’ye neyin sebep olduğunu belirlemek ve daha fazla muayeneye ihtiyaç olup olmadığını anlamaktı. 750.000’den fazla katılımcıyı içeren birçok çalışmayı analiz ettiler. 60 yaşın üstünde olmak, Beyaz / Kafkas olmak, evli olmamak, uzun süredir mide asidi kaçağı yaşamak ve obezite, diyabet, yüksek tansiyon ve karaciğer sorunları gibi bazı sağlık sorunlarına sahip olmak gibi faktörlerin EE riskini artırdığını buldular. Diğer yandan, H. pylori enfeksiyonu ve atrofik gastrit gibi bazı faktörlerin EE’ye karşı bir koruma sağladığı görüldü. Bu bulgular, EE’nin nedenlerini anlamamıza yardımcı oluyor ve bu durumun sağlık alanında önemini fark etmemizi sağlıyor.

Hazırlayan: Şevval Kurnaz

(Witarto AP, Witarto BS, Pramudito SL, Ratri LC, Wairooy NAP, Konstantin T, Putra AJE, Wungu CDK, Mufida AZ, Gusnanto A. Risk factors and 26-years worldwide prevalence of endoscopic erosive esophagitis from 1997 to 2022: a meta-analysis. Sci Rep. 2023 Sep 14;13(1):15249. doi: 10.1038/s41598-023-42636-7. PMID: 37709957; PMCID: PMC10502104.)

Bel Ağrısı Olan Sporcularda Lomber Spondilolizis İnsidansı: Sistematik Bir Değerlendirme Ve Tek Kollu Meta-Analiz

Bu meta-analiz bel ağrısı (LBP) olan sporcularda Lomber Spontiloliz (LS) insidansını analiz etmiştir. Çalışmaya toplam 9 çalışma (835 hasta) dahil edilmiş ve meta-analiz, LBP’li sporcularda tahmini LS prevalansının %41,7 olduğunu ortaya koymuştur. Bu prevalans, sporcuların cinsiyeti ve yaşı ile önemli ölçüde değişiklik göstermiştir. Çalışma, dünya çapında ergen sporcularda LS prevalansı arasındaki gelecekteki korelasyonların biyomekanik, hormonal, anatomik, davranışsal ve cinsiyet farklılıkları dahil olmak üzere farklı perspektiflerden değerlendirilmesi gerektiğini göstermektedir. Şiddetli LS’nin spinal instabiliteye neden olarak lomber spondilolistezis veya lomber disk herniasyonu ve hatta spinal sinir köklerinde hasara yol açması muhtemeldir. LS insidansı yetişkin popülasyonda yaklaşık %5’tir ve LBP’li genç sporcuların yaklaşık yarısına LS teşhisi konur.

 

Hazırlayan: Elif Özge İnan

(Li J, Liang J, Xu Y, Du D, Feng F, Shen J, Cui Y. Incidence of lumbar spondylolysis in athletes with low back pain: A systematic evaluation and single-arm meta-analysis. Medicine (Baltimore). 2023 Sep 22;102(38):e34857. doi: 10.1097/MD.0000000000034857. PMID: 37747004; PMCID: PMC10519456.)